Wat kost studeren? Informatie voor ouders en studenten

Start je komend collegejaar met studeren? Of gaat je kind studeren? Dan is het goed om te weten met welke studiekosten je te maken krijgt. En welke inkomsten er zullen zijn. Zodat je kunt afspreken wie wat gaat betalen. Wat kost studeren?

Wat kost studeren voor studenten die op kamers wonen per maand?

Starten met studeren betekent dat je een aantal dingen moet regelen.  Op de website van de Rijsoverheid staat alles wat je moet regelen op een rijtje.

Het Nibud doet onderzoek naar de financiële positie van mbo, hbo en universitair studenten. Dit gaven uitwonende hbo en universitair studenten gemiddeld per maand uit in 2024:

• Huur (inclusief energie, water, tv, internet) gemiddeld €561,- (verschilt erg per stad)
• Boodschappen €138,-
• Studieboeken en andere zaken voor de studie € 53,-
• Vervoer naast de OV kaart (fiets ed.) €79,-
• Ontspanning, uitgaan sport €228,-
• Kleding en schoenen €70,-
• Zorgverzekering €158,-
• Telefoon €16,-

Wat kost studeren voor thuiswonende studenten?

Studenten die thuis blijven wonen hebben natuurlijk ook kosten. Deze bedragen zijn grotendeels hetzelfde als voor studenten die op kamers wonen. Van de studenten die thuis wonen, draagt 76 procent niet bij aan kosten van
levensonderhoud zoals wonen, energie, water en voeding. 9 procent van de thuiswonende studenten betaalt kostgeld. Gemiddeld €160,- per maand.

Kijk naar deze tool voor studenten die inzicht in hun geldzaken willen hebben en houden.

Studiekosten o.a. collegegeld

Het wettelijk collegegeld is bij alle door het Rijk bekostigde hbo’s en universiteiten hetzelfde. Dit kan hoger zijn als een student een tweede studie volgt op hetzelfde niveau, dus bijvoorbeeld twee bacheloropleidingen tegelijkertijd. Dan betaalt de student het instellingscollegegeld. De instelling mag zelf bepalen hoe hoog dit is.

Voor studiejaar 2025/2026 is het wettelijk collegegeld €2601,-. Dit zijn niet de werkelijke kosten.  Gemiddeld kost het  €5.500 – €10.000,00 om een student een jaar te laten studeren. Het verschil wordt betaald door het Rijk, de belastingbetaler dus.

Bijkomende studiekosten

Naast het collegegeld zijn er nog andere kosten. Denk aan studieboeken, een laptop, excursies, stages, buitenlandse reizen ed. Studenten kunnen deze kosten deels zelf in de hand houden. Boeken en laptops zijn ook tweedehands te koop. Voor excursies en stages zijn er soms subsidiemogelijkheden via de opleiding of de studievereniging.

Het bedrag in bovenstaande lijst van Nibud is een gemiddelde. Dit kan per opleiding enorm verschillen. Vraag dit na bij de betreffende opleiding.

Wat kost studeren? Gemiddelden

Alle genoemde bedragen zijn natuurlijk gemiddelden. De kamerhuur verschilt bijvoorbeeld enorm. Wonen in een populaire studentenstad is duurder dan een kamer in een dorp. Er zijn studenten die veel uitgaan, er zijn studenten die veel reizen, er zijn studenten die altijd in hun eentje eten en studenten die samen eten, wat natuurlijk goedkoper is.

Wat kost studeren en wat dragen ouders bij?

De Rijksoverheid gaat ervan uit dat ouders zo’n €400,- per maand bijdragen aan de opleiding van hun kind. Voor studenten met ouders die dit niet kunnen betalen is er de aanvullende beurs. Met deze rekenhulp kun je zien welk bedrag je kind maandelijks aan studiefinanciering kan krijgen. Veel studenten werken naast de studie voor extra inkomsten.

Kijk voorafgaand aan de studiestart samen met je kind naar de verwachte maandelijke kosten en inkomsten. En bespreek wie wat gaat betalen, of lenen nodig is en waarvoor dan. Ga hierover ook tijdens de studie geregeld met je kind gesprek. Dit kan geldstress voorkomen of verminderen.

Ouders dragen op verschillende manieren bij. Soms betalen ze de kamerhuur, soms het collegegeld en/of de zorgverzekering en andere zaken. Overigens is dit geen verplichting. Ouders hebben wel een zorgplicht tot het kind 21 is. Dit betekent ‘met de pot mee-eten, een bed en medische zorg. Dus niet de plicht om de kamerhuur of iets dergelijks te betalen.

Let op kwaliteit

Het lijkt alsof alle opleidingen even duur zijn. Maar toch zijn er verschillen die je kunt ontdekken als je opleidingen vergelijkt. Op een topopleiding met veel begeleiding studeer je over het algemeen sneller af. Dat scheelt al snel een studiejaar en de kosten die daar bij horen. Ook krijg je op lang niet alle opleidingen evenveel les. Het bijzondere is dat je net zo veel betaalt voor een opleiding met veel contacttijd, als voor een opleiding die voornamelijk uit zelfstudie bestaat. Vergelijk de kwaliteit van studies en de kwaliteit die je krijgt voor je geld.

Dit is een update van een artikel gemaakt voor Hermien Miltenburg