Groei van de universiteiten en kwaliteit

De laatste tijd verschijnen er in de media verontrustende berichten over de groei van de universiteiten en kwaliteit van onderwijs. Eerder gaf het NRC al cijfers over de groei. De groei van universiteiten is gemiddeld 11%.
Staat die groei op gespannen voet met de onderwijskwaliteit? Een discussie die het NRC aanzwengelt in het interessante artikel van Maarten Huygen. Ook de Keuzegids, zeg maar de ‘consumentengids‘ voor studenten en ouders, geeft een mening over de groei van de universiteiten en kwaliteit.

Groei van de universiteiten en kwaliteit… gaat de groei ten koste van kwaliteit?

Kwaliteit van onderwijs beoordelen

Het is voor studenten en ouders belangrijk om de kwaliteit van een opleiding te beoordelen. Naar aanleiding van de verontrustende berichten over de groei van de universiteiten en kwaliteit wil ik nader ingaan op makkelijk toegankelijke bronnen om meer te weten te komen over de kwaliteit van een opleiding en hoe je die beoordeelt.

Handig middel: de Keuzegids

Een heel toegankelijk middel is de Keuzegids. De Keuzegids geeft een overzicht van alle opleidingen in Nederland. Er is een Keuzegids voor hbo bacheloropleidingen, een Keuzegids voor wo bacheloropleidingen, een Keuzegids voor mbo opleidingen en een Keuzegids voor masteropleidingen.
De Keuzegids geeft een kwaliteitsoordeel. Die is voor een deel gebaseerd op de oordelen van huidige studenten. Wat vinden de huidige studenten van de begeleiding die ze krijgen, de kwaliteit van de docenten enzovoort. Dit wordt gevraagd in de Nationale Studenten Enquête.
De Keuzegids kijkt ook naar de oordelen van de NVAO, de officiële kwaliteitsborgingsinstantie voor het Hoger Onderwijs van Nederland en Vlaanderen.

Wat zegt de Keuzegids over de groei?

Ik citeer letterlijk wat de Keuzegids (editie wo bacheloropleidingen) zegt over groei. U kunt dit zelf ook nalezen. De Keuzegids is op veel scholen digitaal beschikbaar via De.decaan.net en de decaan op de middelbare heeft het boekje ook. Natuurlijk kunt u de Keuzegids ook zelf bestellen. Een indruk van de keuzegids vindt u ook online.
Het citaat: ‘Sinds twee jaar trekken de universiteiten weer meer studenten (…). Maar die populariteit heeft ook risico’s: drie van de sterkste groeiers van de laatste jaren maken een duikeling op onze ranglijst van universiteiten. Alleen Wageningen weet groei te combineren met behoud van kwaliteit.’ 

Kwaliteit van het universitaire bacheloronderwijs

De Keuzegids onderzoekt: ‘Krijg je een uitdagend onderwijsprogramma, met goede docenten? Is de toetsing goed doordacht en over het jaar verspreid? Word je gestimuleerd om kritisch na te denken, problemen te analyseren en aan te pakken? En zijn de collegezalen, zelfstudieruimtes en ICT up to date?’. De Keuzegids zegt: In Groningen en Nijmegen lukt dat het beste. (…) Eén universiteit blijft ons verbazen. Dat is Wageningen University. Het aantal eerstejaars verdubbelt er elke 10 jaar, maar van groepijnen geen spoor. Nog steeds heeft deze groene universiteit het hoogste studiesucces, de meest tevreden studenten én de beste beoordelingen van keurmeester NVAO (…). Er zijn ook universiteiten met groeistuipen. De Keuzegids noemt ze met name.

Zelf naar cijfers en oordelen kijken

Een andere handige manier om naar feiten en cijfers te kijken is via de site studiekeuze123.nl. Klik op ‘opleidingen’, en je ziet heel wat opleidingsbeschrijvingen. Na iedere beschrijving volgt een stukje over ‘cijfers’ en ‘studentenoordelen’. Kijk bijvoorbeeld naar ‘studieverloop’, ‘student tevredenheid’ en ‘voorbereiding op de arbeidsmarkt’. Je vindt daar ook hoeveel eerstejaars er zijn op deze opleiding, hoeveel er doorstromen naar het tweede jaar en hoeveel studenten binnen vier jaar hun bachelordiploma halen. Zo krijg je zicht op het studiesucces van studenten die eerder voor deze opleiding hebben gekozen.

Zelf oordelen

Ik vind het daarnaast belangrijk dat een student zelf oordeelt over de studie en universiteit van zijn keuze. Er zijn studenten die helemaal op hun plaats zijn bij grote massale opleidingen en universiteiten. Er zijn ook heel wat studenten die het beter doen binnen kleinschalig onderwijs.
Natuurlijk is een universiteit er trots op als haar onderwijs goed wordt beoordeeld door de officiële instanties en door ouderejaars studenten. Maar het belangrijkste is toch dat een student zelf kiest waar hij zich het beste thuis voelt.
Jezelf ergens thuis voelen is een belangrijke voorwaarde voor studiesucces.
Groei van de universiteiten en kwaliteit… zeker een aandachtspunt voor de studiekiezer en zijn ouders. Mijn advies: Oordeel zelf op basis van de genoemde bronnen, het bezoek aan de Open Dag en vooral de meeloopdag. Tijdens een meeloopdag zie je hoe het studenten in de praktijk gaat.

Meer over studiesucces

Wil je meer weten over studiesucces, kijk dan eens naar de tien tips voor studiesucces. De tips zijn bedoeld voor studenten en ook voor hun ouders. De studenten zijn natuurlijk zelf verantwoordelijk voor hun studiesucces, maar ouders kunnen wél helpen.
Er is ook onderzoek gedaan naar factoren die het studiesucces bepalen. Daarover heb ik eerder al een artikel geschreven.