Studiekeuze in 4 havo, wat is dat vroeg…
Door Hermien Miltenburg
Denken aan studiekeuze in 4 havo … wat is dat vroeg. Op jonge leeftijd moet een leerling ingrijpende keuzes maken. Gelukkig krijgt hij of zij daar wel hulp bij, van u als ouder en van de decaan. Gisteren schreef ik een vergelijkbaar verhaal voor ouders met een kind in 5 vwo.
De decaan is heel belangrijk
Er wordt veel tijd besteed aan studiekeuze in 4 havo. Gelukkig hoeft een leerling dat niet alleen te doen. Op school is de decaan verantwoordelijk voor alles rondom studiekeuze in 4 havo. Soms zijn ook de mentoren daarbij betrokken. Thuis kunt u als ouder het nodige doen. Zit uw kind in de bovenbouw van de havo? Houd dan intensief contact met de decaan en de mentor.
Studiekeuze in 4 havo, waarom zo vroeg?
In 4 havo moet er veel werk verzet worden op het gebied van studiekeuze, liefst al vanaf de start van het schooljaar. Maar waarom zo vroeg, vraagt u zich misschien af. Dat heeft o.a. te maken met twee belangrijke deadlines in het eindexamenjaar: 15 januari voor selectie -opleidingen opleidingen met numerus fixus en 1 mei voor de andere opleidingen.
Deadline 15 januari in het examenjaar voor opleidingen met numerus fixus
Heel wat opleidingen op het hbo hebben een numerus fixus. Dat betekent dat er niet voldoende studieplekken zijn voor elke student. De opleiding kiest alleen de studenten waarvan ze denken dat die het beste passen bij de studie. Ze kijken dan naar cognitieve eigenschappen zoals bijvoorbeeld de cijfers van 4 havo en ook naar persoonskenmerken en motivatie. heeft deze aanstaande student vrijwilligerswerk gedaan in de richting van de opleiding? Dan maakt hij of zij een grotere kans aangenomen te worden. De deadline voor aanmelding is relatief vroeg in het eindexamenjaar en er moet ook veel werk verzet worden om een goed CV op te bouwen. Een flink aantal opleidingen voor de gezondheidszorg hebben een numerus fixus. Meer over numerus fixus opleidingen.
Deadline 1 mei in het examenjaar voor de andere opleidingen
Voor alle andere opleidingen op de hogeschool moet uw zoon of dochter zich in principe aanmelden voor 1 mei in het eindexamenjaar. Met het juiste profiel wordt hij of zij dan altijd aangenomen. Wel is er nog een studiekeuzecheck. De opleiding kijkt of ze denken dat deze aanstaande student de opleiding succesvol af kan ronden. Meldt een scholier zich na 1 mei, dan kan de opleiding hem of haar weigeren. Er zijn bovendien opleidingen, zoals sport- en kunstopleidingen, waar je speciale vaardigheden voor moet laten zien. Hiervoor zijn er weer andere data. Goed checken dus.
Werk aan de winkel: Hoe ontdek je wat je ideale studie is
De ideale studie vinden is helemaal niet makkelijk. Uw zoon of dochter krijgt te maken met honderden opleidingen waar hij of zij uit moet kiezen. Hoe vind je een studie die bij je past?
Een scholier in het eindexamenjaar heeft zijn handen al vol aan het examen halen. Komt daar ook nog veel studiekeuzewerk bij… dan wordt het snel te veel.
Studiekeuze in 4 havo, zelfkennis is de basis
De basis van een goede studiekeuze is zelfkennis. Voor een goede studieloopbaan zijn vijf wezenlijke vragen van belang:
- Wie ben ik, wat kan ik?
- Wat wil ik, wat drijft mij?
- Welk soort werk past bij mij?
- Wat wil ik worden?
- Wie kan mij daarbij helpen?
Veel studiekiezers vinden het prettig als ouders meehelpen met het beantwoorden van deze vragen. Ze zullen vaak feedback aan u vragen. Maar de antwoorden moet de jongvolwassenen natuurlijk zelf vinden.
Vijf wezenlijke vragen bij studiekeuze, Marinka Kuijpers
Zoeken op het internet
Er is veel informatie te vinden over studiekeuze op het internet. Misschien mag u als ouder ook eens meekijken als uw kind surft langs allerlei studiekeuzesites? Natuurlijk is er veel te vinden op de sites van de verschillende hogescholen. Er zijn ook goede vergelijkingssites. Ik raad scholieren en ouders aan ook goed te kijken naar studentoordelen. Hoe ervaren andere studenten deze opleiding?
Voorlichting op school
Decanen van middelbare scholen organiseren ook voorlichtingsdagen op school. Meestal doen ze dat met een groepje scholen samen. Studenten en soms medewerkers van verschillende hogescholen geven een korte presentatie van een paar opleidingen. Ook praten ze over de sfeer van de instelling en het studentenleven in de betreffende studentenstad. In sneltreinvaart kan de scholier een indruk krijgen van veel opleidingen. Soms zijn ook ouders welkom.
Beroepenavond op school
De meeste jongvolwassenen kennen niet heel veel beroepen. Sterker nog… veel jongeren weten zelfs niet heel precies wat voor werk hun eigen ouders doen. Daarom kijken veel scholieren in eerste instantie alleen naar beroepen die erg voor de hand liggen: piloot, verpleegkundige, leraar, manager… en dat terwijl er zoveel meer beroepen zijn. Steeds meer scholen organiseren samen met ouders of de ouderraad beroepenavonden. Mensen die werken vertellen aan scholieren in het kort iets over hun beroep. Dat is echt heel verhelderend.
Snuffelstage, interviews
Er zijn scholen die nog een stapje verder gaan. Ze vragen ouders of leerlingen die bezig zijn met studiekeuze in 4 havo eens een dagje ‘mee mogen lopen’ op het werk van ouders van klasgenoten. Soms organiseren decanen dat leerlingen ouders mogen interviewen over hun studie en hun loopbaan. Ondernemersverenigingen, de Rotary of de Lions organiseren dit soort avonden ook wel eens op verzoek van de decaan. U kunt zich voorstellen dat dit veel jongeren aan het denken zet. Juist voor leerlingen die naar het hbo gaan is het belangrijk dat ze een goed beroepsbeeld hebben. De hele opleiding werkt immers naar dit beroep toe… In opdrachten en stages heeft de student veel met zijn toekomstige beroep te maken.
Met de hele klas naar een onderwijsinstelling
Om de drempel naar een hbo of universiteit wat te verlagen organiseren scholen ook wel snuffel Open Dagen met de hele klas op een hogeschool. Dit zijn soms wel tamelijk massale bijeenkomsten. De informatie is vaak heel basaal. Maar het kan een manier zijn om eens op een veilige manier kennis te maken met een hogeschool in de buurt. Ik adviseer wel om op Open Dagen ook naar hogescholen te kijken die misschien wat verder weg zijn. De sfeer van een hogeschool moet passen bij het karakter van de student.
Oud-leerlingenavond
Decanen proberen contact te houden met hun oud-leerlingen. Hoe vergaat het hen als student? Soms nodigen decanen deze oud-leerlingen uit om met de huidige leerlingen ervaringen te delen. Hoe hebben zij hun studiekeuze gemaakt? En hoe gaat het nu met studeren? Zouden ze iets anders aanpakken nu ze weten hoe belangrijk een fijne studie is?
Ouderavond op de school van uw kind
Decanen en/of ouderraden organiseren in 4 havo ook vrijwel altijd een ouderavond. Daar krijgt u tips over wat u bij kunt dragen aan de studiekeuze in 4 havo van uw kind. Vaak wordt er een gastspreker uitgenodigd.
Studiekeuze in 4 havo: Open Dagen bezoeken en misschien een meeloopdag
Een belangrijke activiteit in 4 havo is het bezoeken van Open Dagen. Op veel hogescholen is er ook een programma voor ouders. Stelt uw zoon of dochter het prijs als u meegaat? Laat deze uitnodiging niet schieten… Op Open Dagen kun je snel een indruk krijgen van meerdere opleidingen. We adviseren minimaal vier Open Dagen te bezoeken, ook bij verschillende instituten. Misschien maakt uw zoon of dochter al een globale keuze? Dan is het slim ook een meeloopdag te bezoeken. Dat is een manier om te kijken of het beeld van de Open Dag echt klopt. Valt het tegen? Dan is er in 5 havo nog tijd genoeg om andere meeloopdagen te volgen. Dit zijn activiteiten die niet door de decaan georganiseerd worden. Uw zoon of dochter zal zelf naar onderwijsinstellingen toe moeten gaan.
Studiekeuze in 4 havo is ook gewoon hard werken
Zoals u ziet wordt er veel aan studiekeuze in 4 havo gedaan. Natuurlijk zijn er ook in 3 havo al activiteiten geweest. Die hadden vooral te maken met profielkeuze, een eerste stap richting studiekeuze. In 5 havo gebeurt er natuurlijk ook nog een en ander. In 5 havo zal de scholier de laatste puntjes op de i zetten met betrekking tot studiekeuze. Ook zal hij uitzoeken wat studeren kost en hoe het zit met de studiefinanciering…
Of toch naar het vwo?
Goede havisten overwegen soms ook naar het vwo te gaan. Dat is vaak omdat ze uiteindelijk een universitaire studie willen gaan doen. Dat kan een goede route zijn. Maar vaak is het ook mogelijk na het hbo alsnog een universitaire opleiding te doen. Er zijn diverse mogelijkheden om te schakelen van hbo naar universiteit. Overigens is het echt niet zo dat het voor iedere student goed is steeds naar een ‘hoger’ type onderwijs te gaan.
Als kiezen écht niet lukt…
Sommige leerlingen kunnen echt niet kiezen. Dan is een tussenjaar misschien een goed idee. Kan uw kind niet kiezen? Ga dan niet de boel forceren. Plan samen een goed tussenjaar. Maar de focus moet daarbij wel op studiekeuze blijven.
Meehelpen als ouder
U zult begrijpen dat uw hulp als ouder zo nu en dan echt nodig is. Uw kind zal uw hulp vanzelfsprekend goed kunnen gebruiken. Veel leerlingen krijgen ook graag hulp van hun ouder. 42% van de leerlingen zegt dat hun ouders hun belangrijkste adviseur waren bij studiekeuze in 4 havo.
Ook de decaan zal graag met u kennismaken. U hebt u een beeld van de activiteiten die hij of zij allemaal organiseert. Misschien kunt u ook hem of haar een handje meehelpen? Studiekeuze in 4 havo is echt een hele klus…