Een studie kiezen is een heel proces

Het kost veel tijd om een goede studiekeuze te maken. Een studie kiezen is een heel proces. Een proces waarin de studiekiezer veel verschillende stappen moet zetten. Stappen waarbij u als ouder goed een handje kunt helpen. Maar het is ook een proces dat de jongvolwassene vooral zelf moet doen.

Het studiekeuzeproces moet een duidelijke plek krijgen. Praat hier zo nu en dan over met uw kind.

Niet de inhoud, wél het proces

Het is niet verstandig om tegen jongvolwassenen te zeggen wát ze moeten gaan studeren. De student moet vooral zelf gemotiveerd zijn om te studeren en ook welke richting hij dan uitgaat. Waar jongeren wel iets aan hebben als u een beetje in de gaten houdt of alle stappen in het proces goed gezet worden. En of uw kind op tijd en intensief nadenkt over zijn toekomst. Dat is best lastig. Aan de ene kant heb je als ouders een idee van wat goed zou zijn voor je kind, en je wilt natuurlijk het beste voor je zoon of dochter. Aan de andere kant besef je ook wel dat de keuze niet aan jou als ouder is. Een dilemma waar veel ouders mee worstelen. Luister eens naar de gesprekken tussen ouders en studenten over studiekeuze.

Begin op tijd

Een studie kiezen is een heel proces. In de vooreindexamenklas moet het meeste werk gedaan worden, dus in 4 havo of 5 vwo. Maar ook voor die tijd is het belangrijk aandacht te geven aan nadenken over je toekomst. Een heel belangrijke ‘les’ is leren kiezen. Een andere belangrijke stap is de profielkeuze. Welke richting ga je ongeveer op? Dan volgen de verschillende stappen in het concrete studiekeuzeproces.

Stappen in het studiekeuzeproces

De basis van alle stappen in het studiekeuzeproces is nadenken over jezelf. Wat wil ik, wat kan ik, wie wil ik worden, welk soort werk past bij mij, wie kan mij helpen… Om dat te ontdekken moet de jongere een aantal stappen zetten. Ik geef een bepaalde volgorde, maar de stappen kunnen ook door elkaar of tegelijkertijd gezet worden. Als de studiekiezer maar aandacht geeft aan de meeste van deze stappen… dan komt het wel goed.

Interessegebieden, vergelijken, online informatie zoeken

Bij de profielkeuze heeft uw kind al nagedacht welke interessegebieden  hem aanspreken. Iets met techniek? met mensen werken? Taal en cultuur? Iets met sport? Handig om binnen deze interessegebieden een een aantal studies te belkijken. Dat kan gewoon op internet. Er zijn goede studiekeuzesites die hierbij helpen. Het is verstandig om studies ook onderling te vergelijken. Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen? Is er veel aandacht voor praktijk of juist theorie? Kun je binnen de studies nog switchen? Op het internet is echt heel veel informatie te vinden. Ook op de sites van de  ROC’s, hogescholen en universiteiten.

Ga op pad

Het is belangrijk meerdere Open Dagen te bezoeken. Ga dan niet naar meerdere onderwijsinstellingen. Ga ook eens kijken naar een opleiding op een ander niveau. Mag u als ouders mee naar een Open Dag? Doe dat vooral. Probeer dan vooral te letten op zaken waar uw zoon of dochter misschien niet naar kijkt. Ontmoet u op de Open Dag docenten of afgestudeerden? Praat eens met hen. En op de presentaties voor ouders worden tips gegeven over het studiekeuzeproces en studeren waar u als ouder zeker iets aan hebt. Studenten zeggen vaak dat ze vooral veel hebben gehad aan de meeloopdagen. Dan ben je een dagje student tussen de studenten. Een meeloopdag is altijd door de week en alleen bedoeld voor aanstaande studenten. Het advies van studiekeuzedeskundigen is om meerdere meeloopdagen te bezoeken en goed te vergelijken. (online) Proefstuderen is je inhoudelijk verdiepen in een onderwerp en ook om te ervaren hoe er lesgegeven wordt op dit niveau. Ouders kunnen soms ook meedoen met online proefstuderen. Dit kost allemaal veel tijd. Een studie kiezen is een heel proces.

Praten met familie, ouders , vrienden en op school

Zelfkennis is de basis van een goede studiekeuze. Het is belangrijk heel veel te praten over studiekeuze. Natuurlijk over de inhoud van de studies, maar ook over ‘het gevoel’ erbij. Een student moet zich thuis voelen bij de inhoud van de studie maar ook bij de andere studenten, de docenten, het instituut, de sfeer… Het is belangrijk dat studenten vooral ook praten over hun twijfels. Daarom praten de meeste jongvolwassenen graag met hun ouders over deze belangrijke keuzes. Ik hoor vaak: ‘Mijn ouders kennen me mijn hele leven al, ze snappen vaak goed wat ik bedoel, ze weten vaak hoe ik over iets denk en ze houden me ook een spiegel voor. Maar ze laten me ook mijn eigen beslissingen nemen. Met dit soort gesprekken helpen ouders hun kinderen.
De meeste jongeren zitten niet graag een hele avond te praten over dit soort zware onderwerpen. Kies uw ‘reigermoment’. Wacht af tot er een gunstig moment is en knoop dan een klein gesprekje aan. 100 kleine gesprekjes werken vaak beter dan een avond doorzagen.

Samengevat: 5 tips voor ‘een studie kiezen is een heel proces’.

1: Begin op tijd

Een studie kiezen is een heel proces. Er moeten veel stappen worden gezet. Uw kind moet hier de tijd voor nemen. Let er als ouder op dat uw kind zo nu en dan ook echt nadenkt over de studiekeuze. Op het laatste moment nog snel een studie kiezen is niet slim. Studenten die op het allerlaatst kiezen, halen vaak het eerste studiejaar niet.

2: Interessegebieden

U kent uw kind. Welke zaken vindt hij of zij zijn hele leven al interessant? Iets met dieren? Iets met techniek? Schrijf dit eens samen op…

3: Goed vergelijken

Stimuleer uw kind veel tijd te besteden aan het vergelijken van opleidingen en opleidingsinstituten. Op de eerste plaats: laat uw kind veel zoeken op het internet (en kijkzelf ook eens). Er zijn veel sites met informatie.

4: Ga kijken

Het is belangrijk dat uw kind op verschillende opleidingsinstituten gaat kijken. Alle universiteiten en (hoge)scholen zijn weer anders. Bezoek meerdere Open Dagen. Op een meeloopdag kan de student kijken of hij hier goed past. (Online)proefstuderen is bedoeld om je te verdiepen in het thema van de opleiding.

5: Veel praten

Het is belangrijk veel te praten over je studiekeuze. Als een studiekiezer praat met zijn vrienden, familie, de decaan en met u krijgt hij een beter beeld van zichzelf en de studie. Dan pas kun je iets kiezen dat echt bij je past. Een studie kiezen is een heel proces, daar heb je hulp bij nodig.

Stripboek over studiekeuze. U kunt dit downloaden en ook doorsturen naar wie u maar wilt.