Kwaliteit van een opleiding beoordelen? Hoe doe je dat?

Studenten investeren veel tijd en geld in hun opleiding. En dan wil je een goede opleiding krijgen. De kwaliteit van een opleiding beoordelen? Een goede bachelor- of een masteropleiding vinden? Hoe doe je dat?

Ranglijsten

Er zijn verschillende nationale en internationale ranglijsten. In de kranten leest u hier regelmatig over. Ik publiceer ze ook op de Facebookgroep ouders en studie. Je leest dan bijvoorbeeld ‘de universiteit van Helsinki staat op de vierde plek’. Maar wat betekent dat?
De verschillende ranglijsten kijken naar diverse aspecten van een universiteit of hogeschool. Soms wordt er gekeken naar de kwaliteit van het onderzoek. Soms kijken ze naar de hoeveelheid publicaties die er in tijdschriften verschijnen. Er zijn ook ranglijsten die kijken naar de kwaliteit van het onderwijs. Zo komt het dat in de ene ranglijst universiteit x bovenaan staat en in de andere ranglijst universiteit y.

Ranglijsten over de kwaliteit van het onderwijs

Voor studiekiezers zijn de ranglijsten die te maken hebben met de kwaliteit van het onderwijs het belangrijkst. Er zijn vier gezaghebbende ranglijsten:

• De beoordeling van Elsevier
• De beoordeling van de Keuzegids
• De gegevens van de Nationale Studentenenquête
• Studie in cijfers.

Deze laatste twee geven geen echte ranglijst maar wel een beoordeling per opleiding. Samen vormen ze de ‘studiebijsluiter‘.

Studie in cijfers

De Rijksoverheid verzamelt heel wat gegevens over studies en studenten. Dat levert heel wat belangrijke uitkomsten op. Dit vindt u bij ‘studie in cijfers’.

• Hoeveel eerstejaars zitten er op deze opleiding? Is het een grote of kleinschalige studie?
• Hoeveel studenten stromen door na hun eerste jaar? Halen studenten hun BSA?
• Hoe lang duurt het voordat een student gemiddeld zijn diploma haalt? Hoeveel studievertraging hebben studenten op dit instituut?
• Hoeveel studenten halen de eindstreep? Zijn er veel studenten die halverwege uitvallen?
• Hoeveel contacttijd (lessen) zijn er per week? iedere student moet 40 uur per week studeren. Maar op sommige instellingen heb je veel les, op andere minder. Dat laatste betekent dat je meer huiswerk moet maken.
• Hoe staat het met de kansen op de arbeidsmarkt?

Al deze gegevens vind je op Studiekeuze123. Deze cijfers zijn deel van de ‘studiebijsluiter’. De kwaliteit van een opleiding beoordelen kan bijvoorbeeld door de studiebijsluiter goed te lezen en die te vergelijken met andere.

Student tevredenheid

Ook vind je in de ‘studiebijsluiter’ hoe tevreden de studenten zijn. Aan alles studenten in Nederland wordt gevraagd hoe tevreden ze zijn met hun opleiding. De Nationale Studentenenquête wordt gehouden onder alle hbo en wo studenten in Nederland. Het volgende is o.a. aan hen gevraagd.

• Student tevredenheid algemeen
• Sfeer
• Inhoud
• Algemene vaardigheden
• Praktijkgericht onderzoek (hbo) of wetenschappelijke vaardigheden (wo)
• Voorbereiding op de beroepspraktijk

‘Studie in cijfers’ en de Nationale Studentenenquête geven samen de ‘harde’ feiten en cijfers achter een opleiding. Samen vormen ze de ‘studiebijsluiter‘. Ik adviseer scholieren, studenten en ouders hier écht goed naar te kijken.  De kwaliteit van een opleiding beoordelen is belangrijk. Dat is belangrijk bij bachelorkeuze en ook bij masterkeuze.

Beste studies volgens Elsevier

Elsevier heeft een site waarop ze hun oordeel over de  kwaliteit van een opleiding laten zien.  Elsevier kijkt naar de uitkomsten van de Nationale Studentenenquête. Daarnaast kijkt Elsevier onder andere naar:

• De gegevens over het Bindend Studieadvies
• Studierendement, dat wil zeggen hoeveel studenten halen hun diploma?
• Hoeveel studenten switchen?

Deze gegevens vind je ook per opleiding op de studiekeuzesite Studiekeuze123.nl

Beste studies volgens de Keuzegids

De Keuzegids is de ‘consumentengids’ voor studiekiezers. In een heel kort en handig schema worden alle opleidingen op een bepaald vakgebied beoordeeld. Er is een Keuzegids voor mbo, een Keuzegids voor hbo, een Keuzegids voor universiteiten  en een Keuzegids voor masteropleidingen.
Mijn tip: op elke school is de Keuzegids aanwezig, maar kun je 30 euro missen, bestel hem dan zelf. Er staat namelijk ontzettend veel in. Echt iets om een paar keer rustig thuis te bestuderen.

Kwaliteit van een opleiding beoordelen… op opleidingsniveau kijken

In de pers verschijnen geregeld berichten over deze ranglijsten: ‘De beste universiteit van Nederland…’, de slechtste hbo van Nederland…’
Natuurlijk zegt het wel iets als je een diploma hebt van en goed bekend staand instituut. Maar ik vind het ook belangrijk naar de specifieke opleiding te kijken. Misschien is de opleiding waar jij of je kind naar kijkt juist heel goed beoordeeld, ook al is de hogeschool misschien niet zo goed bevonden.
En ook de inspectie (NVAO) let op de kwaliteit van opleidingen en over het algemeen is de kwaliteit van de scholen in Nederland goed.
Maar feit blijft: Er zijn topopleidingen en opleidingen die wat minder zijn.

Hulp van ouders bij kwaliteit van een opleiding beoordelen

Jongeren vinden de kwaliteit van een opleiding belangrijk. Ze letten er wel degelijk op bij studiekeuze. Maar sommige leerlingen vinden het niet zo makkelijk achter de juist feiten en cijfers te komen. Ze vragen hierbij vaak de hulp van hun ouders. De kwaliteit van een opleiding beoordelen is niet zomaar afgaan ‘op je gevoel’.  Het is echt belangrijk goed naar de feiten te kijken. En kritisch te kijken naar de verhalen op een Open Dag. Zoek vooral de ‘studiebijsluiter’ achter de opleiding op. Ouders: Help je zoon of dochter de ‘studiebijsluiter’ goed te lezen en te interpreteren… En meegaan naar een open Dag wordt meestal erg gewaardeerd. Daar kun je ook opheldering vragen over de ‘feiten en cijfers’ die u gevonden hebt.

Kwaliteit van een opleiding beoordelen: Vind de goede match

Kwaliteit is belangrijk. Maar belangrijker nog is of de student zich op zijn plaats voelt bij de studie. Past de manier van lesgeven bij hem? Heeft hij een goed gevoel bij de docenten? Voelt hij zich aangetrokken tot de medestudenten?  Pas dan is er een goede match. Bij een goede studiekeuze moet er een klik zijn met:

• De inhoud van de opleiding
• De docenten en studenten
• het instituut waar je studeert.

De kwaliteit van de opleiding moet goed zijn, maar hij moet ook bij je passen. De beste universiteit of de beste hogeschool is de instelling die het beste bij je past.