Studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders
Door Hermien Miltenburg
Studiekeuze123 heeft een peiling gehouden onder 1060 studiekiezers over studiekeuze en studiekeuzestress. Een deel van de ondervraagde leerlingen zegt: ‘ik voel studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders’.
Peiling onder 1060 studiekiezers
De studiekeuzesite studiekeuze123 heeft een peiling gehouden onder 1060 studiekiezers. Er zijn aan deze jongeren vragen gesteld over het studiekeuzeproces, hun persoonlijke ontwikkeling, zelfkennis en loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB). Het gaat hier nadrukkelijk niet om een wetenschappelijk onderzoek, er kunnen geen algemene conclusies worden getrokken op basis van deze peiling. De peiling geeft geen representatief beeld. Maar de uitkomsten kunnen wel een handig uitgangspunt zijn, thuis en op school, voor een paar gesprekken over studiekeuze. Deze weken schrijf ik hierover.
Studiekeuzestress in jezelf
Jongeren praten veel over studiekeuzestress. Ook in de peiling is dit een veelbesproken onderwerp. Een aantal van die stressfactoren zitten in de studiekiezer zelf zoals: ‘Ik twijfel waar ik goed in ben‘ of ‘wat past eigenlijk bij me?’ Ook is er twijfel of de studie wel echt leuk genoeg is en of je later wel een baan wilt in dit vakgebied. Of: ‘Het idee dat ik in één keer goed moet kiezen levert me stress op’
Studiekeuzestress door factoren van buiten
In de peiling is ook gevraagd naar factoren van buiten. Op de eerste plaats wordt genoemd: ‘Ik heb studiekeuzestress omdat studeren duur is’.
Op de tweede plaats noemen de ondervraagde jongeren: ‘Ik heb studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders’. Studiekeuze123 stelt nadrukkelijk dat de groep ondervraagde jongeren niet representatief is. Je kunt hooguit zeggen dat een deel van de jongeren studiekeuzestress ervaart door de verwachtingen van hun ouders. Maar ik vind dit antwoord wel een ‘nadenkertje’. Hoe stel je je als ouder ‘onbewust’ op?’
Studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders
Vrijwel alle studenten die ik in mijn werkveld ontmoet zeggen: ‘Mijn ouders lieten me vrij in mijn keuze. Ze maakten soms wel kritische opmerkingen, maar ik mocht mijn eigen keuzes maken.’ Een prima houding.
Maar de uitkomst van de peiling stemde mij in dit verband tot nadenken. Ook mijn kinderen zeggen, als ik het ze vraag, dat ik als moeder alle vrijheid gaf voor eigen keuzes. Maar hoe vrij heb ik mijn eigen kinderen eigenlijk gelaten in hun studiekeuzeproces? Heb ikzelf, onbewust en met de beste bedoelingen, niet ook mijn kinderen beïnvloed?
Studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders
Ik heb mezelf vaak afgevraagd of ik toch niet meer druk uitoefende op mijn eigen kinderen dan ik zelf dacht. Ik heb dit eerder verwoord in de studiekeuze special van de Volkskrant: ‘je moet niet altijd luisteren naar je ouders’. Natuurlijk heb je een beeld van het niveau van je kind. Natuurlijk heb je gedachten over de interesses van je kind. Logisch eigenlijk dat je dat, bewust of onbewust, laat blijken. En vervolgens is het heel begrijpelijk dat kinderen aan de verwachtingen van hun ouders willen voldoen.
Maar het gaat natuurlijk om de studiekeuze van de jongvolwassene. De meest ouders beseffen dat gelukkig heel goed. Maar hier altijd naar handelen vond ik een hele kunst. Je wilt tenslotte het beste voor je kind. En daar heb je als ouder ideeën over, toch?
Je kunt een paard naar het water brengen…
Vaak eindig ik mijn presentaties met een gezegde dat voor mij goed weergeeft wat ik als ouder moest leren:
Je kunt een paard naar het water brengen, maar hem niet dwingen te drinken
Je kunt alles doen om je kind goede toekomstkansen te geven. En dat is ook je taak als ouder. Maar je kunt je kind niet dwingen. Een jongvolwassene is zelf verantwoordelijk voor zijn keuzes, hij moet zelf een succes maken van de toekomst op zijn eigen manier. Maar betrokken zijn als ouder, zo nu en dan kritische of stimulerende vragen stellen, dat is natuurlijk prima. Bemoei je als ouder met het PROCES van de studiekeuze. Worden alle keuzestappen op een goede manier gezet? Maar bemoei je niet met de uiteindelijke inhoudelijke keuze. De uiteindelijke studiekeuze moet uw kind maken. U kunt hooguit meedenken. En letten op de manier waarop die keuze tot stand komt.
Peiling van Studiekeuze123 onder 1060 jongeren
- Hoe kiest een jongere de studie?
- Past deze studie bij mij? Ben ik goed genoeg? Is dit een leuke studie?
- Het idee dat ik meteen goed moet kiezen levert stress op
- De kosten van studeren leveren mij studiekeuzestress op
- Wil ik een baan in dit vakgebied? Hoeveel baanzekerheid is er?
- Ik heb studiekeuzestress door de verwachtingen van mijn ouders
- Hoe weet je wat een studie inhoudt? Waar vind je informatie?
- Wat zou het kiezen van een studie makkelijker maken?
- Hier let ik op bij studiekeuze
- Het rapport: Hoe kies jij je studie…