Wat is een masteropleiding precies?

Het systeem van het hoger onderwijs in Nederland is een paar jaar geleden veranderd. We praten nu over een ‘bacheloropleiding’ en een ‘masteropleiding’. Wat is een masteropleiding eigenlijk precies? En waarom zou je een masteropleiding doen?

Meer over het bachelor-mastersysteem

In Nederland kennen we het ‘angelsaksische’ systeem van hoger onderwijs. In heel Europa en de ‘westerse’ wereld wordt dit systeem gehanteerd. Dat maakt het makkelijker voor studenten ook een paar jaar in het buitenland te studeren. Maar het is wel een beetje anders dan het hoger onderwijs zoals de meeste ouders dat kennen van toen zij studiekiezer waren.

Wat is een bacheloropleiding?

Er zijn twee soorten bacheloropleidingen: Een vierjarige bacheloropleiding op hbo niveau en een driejarige bacheloropleiding op universitair niveau. Een hogeschool mag zich ook ‘University for Applied Sciences’ noemen. Dat betekent: Wij zijn hier met toegepaste kennis bezig. Kennis die je dus meteen kunt gebruiken. De theorie die een student hier krijgt is meteen toepasbaar in een baan.
Een (wetenschappelijke) universiteit mag zich ook ‘Research University’ noemen, maar in Nederland doen we dat niet zo vaak. Wij noemen dit type onderwijs gewoon ‘universiteit’. Op een universiteit word je in principe opgeleid tot wetenschapper. Maar er zijn veel afgestudeerden die geen onderzoeker of wetenschapper worden.

Verschillen en overeenkomsten tussen hbo en universiteit

Er zijn vooral veel overeenkomsten tussen een hbo en een wo (universitaire) opleiding. Op beide opleidingen wordt er veel van de student verwacht. Hij krijgt pittige theorie die hij gedisciplineerd moet leren. Daarbij wordt veel zelfwerkzaamheid verwacht.
Er zijn ook verschillen.
Het belangrijkste verschil is dat je op een hbo nadrukkelijker wordt voorbereid op een baan. Op een universiteit leer je meer over het doen van wetenschappelijk onderzoek op zoek naar nieuwe kennis. Op een hbo doe je veel meer stage.
En het belangrijkste verschil: een hbo bacheloropleiding is een afgeronde opleiding waarmee je kunt gaan werken. Na een universitaire bachelor moet je eigenlijk nog een universitaire master volgen om een complete universitaire opleiding te hebben.

Zoek het goed uit

Onderstaand schema geeft enige duidelijkheid. Maar zoek goed uit via de studiebijsluiter hoe het precies zit met bijvoorbeeld de begeleiding of de groepsgrootte. Er wordt vaak gezegd dat je op de universiteit minder begeleiding krijgt. Maar er zijn universiteiten waar je juist veel begeleiding krijgt en hogescholen waar je heel weinig begeleiding krijgt. Er wordt gezegd dat universitair onderwijs massaler is. Maar er zijn ook hogescholen waar je in grote collegezalen zit en universiteiten die heel kleinschalig zijn. Onderstaand schema klopt niet altijd voor álle hbo’s en universiteiten. Maar wél in grote lijnen.

Wat is een masteropleiding precies? Meer over een wetenschappelijke masteropleiding

Een masteropleiding volg je na je bacheloropleiding.
Een complete universitaire studie is een wo bacheloropleiding + een wo masteropleiding. De meeste universitaire studenten doen dat ook. Er is helaas een trend om minder vaak een universitaire master te doen Dat is bijzonder jammer. Je hebt dan geen volledige universitaire opleiding afgerond. Je mist een belangrijk stuk van je opleiding.
Tijdens een universitaire bacheloropleiding leer je de basisbeginselen van het doen van onderzoek. En je leert de basis van het thema/vakgebied waar je voor hebt gekozen. In je master laat je zien wat je kunt. Je voert vrijwel zelfstandig je afstudeeronderzoek uit… je loopt stage… je wordt specialist op je vakgebied… kortom je zet echt je ‘kop’ op je opleiding. Pas dn heb je een volledige universitaire opleiding.

Één, twee of drie jaar

Een universitaire masteropleiding duurt één , twee of drie jaar. Dat is afhankelijk van het vakgebied dat een student kiest. In de bètawetenschappen (o.a. natuurkunde, scheikunde, wiskunde) duurt een masteropleiding twee jaar. Doet een student Geneeskunde, dan doet hij een master van drie jaar. De meeste masteropleidingen duren één jaar.
Je kunt ook twee masteropleidingen tegelijk doen. Dat is slimmer dan nóg een master doen nadat je al een master hebt gehaald. Dat laatste is namelijk erg duur omdat de student dan geen subsidie meer krijgt. Je kunt ook een universitaire master doen na je hbo opleiding. Er zijn zelfs hbo studenten die twee wo masters doen na hun hbo bacheloropleiding. Reuze knap.

Wat is een masteropleiding precies? Meer over een hbo masteropleiding

Ook op het hbo kun je een masteropleiding volgen, een hbo master. Net als de hbo bacheloropleiding is ook deze masteropleiding gericht op de arbeidsmarkt, op de baan die een student heeft. Meestal heeft de student ook al enige jaren werkervaring en wil hij met de masteropleiding zijn vakkennis verbreden en verdiepen. Er zijn vaak extra toelatingseisen. Je moet bijvoorbeeld vaak een paar jaar relevante werkervaring hebben en meestal nog steeds werken. Op je werk voer je namelijk opdrachten uit voor je studie. Soms is een stagebaan ook voldoende.

Toelating tot de masteropleiding

De masteropleiding is echt een tweede studie en daar moet je dus ook voor toegelaten worden. Volg je een masteropleiding die goed aansluit op je bacheloropleiding op hetzelfde instituut, dan zal dat normaliter geen probleem zijn. Kies je voor een heel andere instelling in Nederland of het buitenland, dan moet je rekening houden met toelatingseisen. Vaak moet je dan extra vakken volgen. Ze noemen dat ook wel pre-master. Die extra vakken zijn soms ook nodig als je een master gaat doen die niet precies aansluit op je bacheloropleiding, ook als je die masteropleiding op hetzelfde instituut volgt. En die extra aansluitende vakken zijn ook vaak nodig als je na een hbo bachelor een wo master gaat doen.

Wat is een masteropleiding? Vraag je dat op tijd af

Een bachelorstudent doet er goed aan op tijd eens te kijken naar een eventuele masteropleiding. Een masterkeuze is opnieuw een echte studiekeuze. Het is belangrijk de studiebijsluiter goed te lezen. Is dit de kwaliteit die de student zoekt?
Ook is het verstandig vroeg in de bacheloropleiding te kijken naar de toelatingseisen. Tijdens zijn bacheloropleiding heeft de student veel vrije keuzeruimte. Hij kan dan de vakken kiezen die goed passen bij de master die hij wil volgen. En dat scheelt weer in de vakken die in een eventuele pre-master nog gedaan moeten worden. Tussen hogescholen en universiteiten zijn er ook afspraken over doorstroom. Ook dit is belangrijk om op tijd te onderzoeken.

Wat is een masteropleiding en hoe zit het met de studiefinanciering?

Een masteropleiding is echt de tweede opleiding die een student volgt. DUO (studiefinanciering) rekent zo ook. De aanvullende beurs, het studentenreisproduct én de lening zijn ook voor de masteropleiding mogelijk.

Hoelang studiefinanciering?

• hbo bachelor:  lening 7 jaar, 5 jaar OV, 4 jaar aanvullende beurs
• hbo + 1 jarige wo master: 7 jaar lening, 5 jaar OV, 4 jaar aanvullende beurs
• hbo + 2 jarige wo master: 8 jaar lening, 6 jaar OV, 5 jaar aanvullende beurs
• hbo bachelor + hbo master: 8 jaar lening, 6 jaar OV, 5 jaar aanvullende beurs
• wo bachelor + 1 jarige wo master: 7 jaar lenen, 5 jaar OV, 4 jaar aanvullende beurs
• wo bachelor + 2 jarige wo master: 8 jaar lenen, 6 jaar OV, 5 jaar aanvullende beurs
• wo bachelor + 3 jarige wo master: 9 jaar lenen, 7 jaar OV, 6 jaar aanvullende beurs (geneeskunde)
• wo bachelor + 4 jarige wo master: 10 jaar lenen, 8 jaar OV, 7 jaar aanvullende beurs (geneeskunde)

Lees ook:

Wat verdien ik na afstuderen op de universiteit (bachelor + master)
Wat verdien ik na afstuderen op het hbo (bachelor)
Wat is een bacheloropleiding precies?