Stress bij ouders van studenten en studiekiezers

Het ISO (Interstedelijk Studentenoverleg) concludeert dat lenende studenten stress hebben door hun (aanstaande) studieschuld. Maar die stress wordt niet alleen door de studenten gevoeld. Ik merk ook stress bij ouders van studenten en studiekiezers.

Stress bij ouders over geld en studiekeuze

Ik merk vooral veel stress als het gaat over geldzaken. ‘Wat kost studeren?‘ ‘Kan en moet ik dat als ouder allemaal betalen?’ ‘Doe ik mijn kind tekort als hij moet gaan lenen?’ ‘Het is beter als mijn kind gaat studeren bij een hogeschool of universiteit dichtbij. Dat scheelt studiekosten‘.
Er is ook inhoudelijke angst. ‘Kiest mijn kind wel de goede studie?’ ‘Is de kwaliteit van die opleiding wel voldoende?‘ En ‘maakt mijn zoon of dochter wel de goede keuzes binnen de studie?’ ‘Levert deze specialisatie wel een baan op?’

Vragen van ouders over studiefinanciering

De studiefinanciering is op zich niet zo ingewikkeld geregeld. Maar er zijn wel veel vragen over. Die worden op ouderavonden gesteld maar ook via de mail en het reactieblokje onderaan elk artikel op dit blog. Het artikel ‘studiefinanciering in het kort‘ wordt veel gelezen. Ook zijn er vragen over ‘wat kost studeren‘.

Vragen van ouders over het ‘halen van de studie’

Ik merk steeds meer stress bij ouders van studenten en studiekiezers. Wat mij erg opvalt is dat op ouderavonden de discussie vaak gaat over ‘hoe kun je de studie halen?’ ‘Hoe werkt het Bindend Studieadvies?‘ Wat als mijn kind de verkeerde studie kiest en dan een jaar langer over de studie doet? Wat als mijn kind stopt met de studie? Vragen die  te maken hebben met ‘wat moet ik doen als er iets fout gaat?

Studie kiezen vanuit angst

Het lijkt soms wel of ‘kiezen’ een angstige gebeurtenis is geworden. De peiling over studiekeuze van Studiekeuze123 wijst ook in die richting. Een-derde van de studiekiezers voelt stress bij de studiekeuze. ‘De kosten van studeren leveren mij studiekeuzestress‘ op…, ik hoor het veel te vaak.. ‘O jee, ik moet in één keer goed kiezen…’ Ook zo’n angstgevoel. Maar moet dat echt? Ouders halen die angst niet weg. Integendeel. U zou ze eens moeten zien, de gezichten in zo’n zaal op een ouderavond. Je kunt de stress bij ouders van studenten en studiekiezers bijna voelen.

Is dat nou écht nodig? Stress bij ouders van studenten en studiekiezers?

Zeker, studeren is hartstikke duur. En lenen is niet ideaal. Maar het is ook goed wat te relativeren. De jongeren van nu zullen wel zo’n vijftig jaar werken. Wat is er aan de hand als een jongere eerst een tussenjaar neemt om na te denken over de toekomst? Wat is er aan de hand als een student na een eerste studiejaar moet stoppen en iets anders gaat doen? Als een jongere daardoor beter heeft geleerd wat wél bij hem past… ?

Je kunt een paard naar het water brengen…

Natuurlijk. je wil dat het met jet leven van je kind allemaal perfect verloopt. Dat wil ik ook. Maar helaas hoort het erbij dat er ook af en toe iets fout gaat. Dat je kind pech heeft. Dat jij als ouder verkeerde adviezen geeft. En ook dat de jongvolwassene verkeerde keuzes maakt.
Maar fouten maken en moeilijkheden overwinnen helpt ook om je eigen waarden en normen te ontwikkelen. Altijd de rode loper uitleggen voor je kinderen (zie facebookgroep ouders en studie) helpt je kind niet. Tegenvallers horen bij het leven. Een cliché, ik weet het… Als moeder moet ik dat ook steeds herhalen tegen mezelf, als ik zie hoe mijn kinderen soms zoeken naar oplossingen. Oplossingen die ik ze graag aan zou reiken.

Maar je kunt het niet laten drinken…

En toch… je kunt een paard naar het water brengen… maar… het paard moet zelf drinken. Je kunt als ouder alles doen om het leven van je kind zo goed mogelijk te maken.. maar het kind moet het zelf doen. En daar horen tegenvallers bij. Stress bij ouders van studenten en studiekiezers? Gaat het allemaal wel goed met mijn kind? Begrijpelijk. Maar lang niet altijd nodig. Ben betrokken bij uw kind, maar pamper ook niet teveel.

Een telefoontje van een ouder: Ik hoor niets van mijn kind.. komt hij nog wel op college? Gaat het wel goed met hem? Een vraag waar ik als oudervoorlichter alleen in noodgevallen iets mee kan doen. Dus ik vroeg.. Hoe lang hebt al niets van uw kind gehoord? Het antwoord: sinds gisterenmiddag… Mijn advies… kort samengevat… uw kind is volwassen

Zoek informatie

Zijn er dan helemaal geen negatieve punten bij ‘lenen om te studeren‘? Natuurlijk wel. Maar op dit moment hebben we nou eenmaal te maken met het leenstelsel. Ik adviseer ouders en jongeren om vooral goed informatie te zoeken over geldzaken. Vele artikelen onder het hoofdstuk ‘financiën’ op dit blog gaan daar over. Een paar belangrijke punten:

• Een student kan lang doen (35 jaar) over het terugbetalen van de schuld. Je mag dat ook een jaartje overslaan bijvoorbeeld als je een huis koopt
• Heb je geen of weinig inkomsten, dan betaal je ook niets of weinig terug van je studieschuld. En is de schuld niet afbetaald in 35 jaar, dan wordt hij kwijtgescholden
• Heb je een hbo of universiteit afgerond, dan heb je meestal een goed salaris
• De studieschuld wordt nooit verhaald op de ouders

Maar…

• Een hoge studieschuld kan het lastiger maken een hoge hypotheek af te sluiten
• Studenten die meer lenen dan ze echt nodig hebben voor hun studie zijn niet zo handig bezig
• De rente is nu 0%, maar die gaat hoger worden
• Lenen om te beleggen, bitcoins te kopen, een wereldreis te financieren of een nieuw bankstel… ik raad het af

Verkeerde studie gekozen?

Ik heb het veel over geldzaken gehad in dit artikel. maar er is nog een aspect, de inhoud van de studiekeuze. Haast alle studenten twijfelen wel eens over hun studiekeuze. Dat is niet altijd terecht. Voel je een klik met het thema, de mensen en het instituut, dan is het meestal de goede keuze. Ben je eenmaal wat verder in je studie, dan kun je steeds meer je eigen accenten leggen. Ontdekt een student dat een net iets andere studie toch beter was geweest? Binnen de opleiding die je volgt is er vaak nog heel veel mogelijk. Een gesprek met de studieadviseur kan dan helpen.

Studie voor het leven?

Een studiekeuze is geen keuze voor het leven. Vele studenten veranderen binnen hun studie. Ze kiezen uiteindelijk toch andere vakken dan ze in het begin gedacht hadden. Werkenden veranderen steeds vaker van baan en vakinhoud. Een studie is geen keuze voor het leven. Een studie is een mooie rugzak om vervolgens je eigen weg te zoeken. Zeker, een dure rugzak. Maar als je die maar niet te zwaar maakt, daarmee bedoel ik niet meer lenen dan nodig, dan is dat een prachtige reisgenoot. In het avontuur van je leven.