Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht?
Door Hermien Miltenburg
Er is veel discussie over de (vrijwillige) ouderbijdrage op de basisschool en het Voortgezet Onderwijs. Maar hoe zit het op het Hoger Onderwijs? Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht?
Studente Doris Lokin met haar trotse ouders bij haar afstuderen. Sta jij er zo over een paar jaar bij met je kind?
Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht? Wat moeten ouders betalen?
Er is geen harde verplichting voor ouders van een volwassen kind om bij te dragen aan de studie en de kosten van levensonderhoud. Maar vrijwel alle ouders zullen hun studerende kind op de een of andere manier willen helpen. Ook de Rijksoverheid wil studenten helpen. Daarom betalen studenten niet de werkelijke kosten van de studie maar is er subsidie op het collegegeld. De student betaalt ‘maar’ zo’n €2500,- per jaar. Dat zijn lang niet de werkelijke kosten. De echte kosten van een jaar studeren zijn vele malen hoger. Daarnaast is er studiefinanciering.
Wat vindt de Rijksoverheid dat je als ouder bij moet dragen?
De Rijksoverheid gaat ervan uit dat ouders ook een bijdrage leveren. Er wordt min of meer verwacht dat je je kind maandelijks steunt met zo’n € 400,-. Dit bedrag zul je nergens als ‘hard’ gegeven vinden. Maar dit wordt toch algemeen als een redelijke bijdrage ervaren. Het is zo’n beetje de hoogte van de aanvullende beurs. Die krijgt een student als zijn ouders wat minder verdienen en/of als er meerdere studerende broers of zussen zijn. De gedachtegang is dat een student ‘er niks aan kan doen’ als zijn ouders meer verdienen en hij daarom geen aanvullende beurs krijgt.
Die €400,- kun je als ouders natuurlijk ook ‘in natura’ geven zoals ‘thuis blijven wonen’, ‘met de pot mee-eten’, ‘mee op vakantie’ enz. het hoeft niet persé geld te zijn.
Wat als ouders geen 400 euro kunnen betalen?
Als ouders dit bedrag niet kunnen missen, dan krijgt de student een aanvullende beurs. Kunnen de (biologische) ouders helemaal niets missen, dan krijgt de student iets meer dan 400 euro per maand. Kunnen de ouders bijvoorbeeld 100 euro missen, dan krijgt de student 300 euro min 100 euro dus 300 euro per maand. Overigens komen sinds 1 januari 2024 veel meer studenten in aanmerking voor de aanvullende beurs omdat ouders meer mogen verdienen.
De aanvullende beurs is echt een beurs. Studenten hoeven dit geld niet terug te betalen. Er is maar één verplichting: de student moet een diploma halen (van het Hoger Onderwijs) binnen 10 jaar. Lukt dat niet, dan wordt de aanvullende beurs een lening. De student moet dan al het geld terugbetalen.
Hoe zit het met de basisbeurs?
Iedere student die recht heeft op studiefinanciering, krijgt nu ook de basisbeurs. Studenten die op kamers wonen krijgen meer dan studenten die nog bij hun ouders wonen.
Net als bij de aanvullende beurs en bij de OV kaart voor studenten is er wél een eis. Je moet binnen 10 jaar afstuderen, anders moet je de aanvullende beurs, de basisbeurs en de OV kaart terugbetalen. Met rente. Ze noemen dit ook wel ‘prestatiebeurs’. Overigens hoef je niet persé af te studeren in de studie waar je ooit mee begonnen bent. Als het maar een hbo of wo diploma is.
Je krijgt de basisbeurs, de aanvullende beurs en de OV kaart niet voor eeuwig. Lees hier meer over in het artikel: ‘hoe lang mag ik studeren?’. Meer over de studiefinanciering.
Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht? Wat betalen ouders gemiddeld?
Gemiddeld betalen ouders van uitwonende studenten €339,- per maand. Ouders van thuiswonende studenten betalen gemiddeld €109,- per maand (cijfers Nibud). Er zijn natuurlijk ouders die meer en minder betalen. Het is geen verplichting. Ik vind dat je als ouder jezelf niet (extreem) te kort hoeft te doen om de studie van je kind te betalen. Als ouder moet je ook normaal kunnen leven, wonen, op vakantie gaan enz. Veel ouders sparen voor de studie van hun kind. Dat vind ik verstandig en heb ik zelf gelukkig ook gedaan. Want je wilt je kind wel een goede start geven. Lees meer wat het Nibud adviseert.
Wat betaal ik aan de studie van mijn kind? Onderhoudsplicht
Er is wél een onderhoudsplicht voor kinderen tot 21 jaar. Dit houdt in ieder geval in dat ouders ervoor moeten zorgen dat het kind de meest basale dingen krijgt, zoals onderdak, kleding, voeding, scholing en medische hulp. Normaal gesproken zal dit in goed overleg gaan.
Ouders hoeven bijvoorbeeld de kamer van hun studerende kind niet te betalen. Als ouders, bij wijze van spreken, onderdak bieden in hun eigen huis, voldoen ze aan de onderhoudsplicht. Ze hoeven niet de boodschappen van de student te betalen, als het kind ‘met de pot mee mag eten’ is dat formeel al genoeg. Zie hiervoor ook het artikel van ouders online.
Wat kost studeren? Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht?
Het Nibud heeft de kosten voor studenten keurig op een rijtje gezet. Wat kost studeren als je zoon of dochter op kamers gaat? Deze cijfers zijn gemiddelden van 2021. Inmiddels zijn de kosten flink opgelopen. Het zijn de maandelijkse kosten voor een student die op kamers woont.
- Huur (inclusief energie, water, tv, internet) gemiddeld €426,- (verschilt erg per stad/dorp)
- Boodschappen €173
- Studieboeken en andere zaken voor de studie € 49,-
- Vervoer naast de OV kaart (fiets ed.) €72,-
- Ontspanning, uitgaan sport €124,-
- Kleding en schoenen €53,00
- Zorgverzekering €115,-
- Telefoon €19,-
Inkomen van studenten
Studenten hebben diverse soorten inkomen.
- Bijbaan (gemiddeld €400,- pm.)
- Zorgtoeslag, soms huurtoeslag
- Ouderbijdrage
- Studiefinanciering
- Voor studenten die extra ondersteuning nodig hebben, zijn er extra toelagen.
Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht?
Ouders gaan heel verschillend om met de bijdragen die ze geven aan de studie van hun kind. Verdiep je eens goed in de studiefinanciering en het terugbetalen van de studielening. Dan zul je zien dat een student, met de voorzieningen die er zijn, heel goed uit de voeten kan. Het is goed om de studieschuld van tevoren te berekenen. Maar kijk ook naar het salaris van afgestudeerden. Kan je kind het terugbetalen makkelijk doen van dat salaris?
En houd vooral ook in gedachten dat de student zélf de studiefinanciering aanvraagt. Dat kan ook buiten de ouders om. De student is verantwoordelijk voor lenen en terugbetalen. Daar heb je als ouder formeel geen invloed op. Maar de eventuele studieschuld van je kind wordt ook nooit op jou verhaald. Die moet de student altijd zelf betalen.
Alles betalen?
De meeste ouders betalen wel iets mee aan de studie van hun kind. Maar dat hoeven niet alle studiekosten te zijn. Ik hoor maar zelden dat ouders echt alles betalen. Dat hoeft mijns inziens ook helemaal niet. Het is belangrijk dat studenten eigen financiële verantwoordelijkheid leren dragen. Dat moeten ze straks in hun beroep ook kunnen.
‘Wat betaal ik aan de studie van mijn kind’ is een goede vraag. Maar vraag je kind ook wat hij zelf kan betalen aan de huur, het collegegeld en dagelijkse boodschappen.
Is een ouderbijdrage op hbo of universiteit verplicht en hoe betaal je die ouderbijdrage dan? Tip Kijk naar je kind
Ouders vragen ook wel eens hóé ze hun bijdrage moeten geven. Een bedrag per maand? De zorgverzekering betalen? Het collegegeld betalen?
Mijn advies: Kijk naar je kind. Kan hij of zij goed met een vast bedrag omgaan en daar de ‘vaste lasten’ van betalen. Prima. Kan je kind dat nog niet, dan is het slim om een soort overgangsregeling af te spreken. Je maakt bijvoorbeeld het collegegeld over en de student zorgt zelf voor de rest. Maar ‘bescherm’ je kind niet te lang. Na afstuderen zal hij of zij ook zelfstandig zijn geldzaken moeten regelen. De meeste studenten die ik spreek vinden het prettig met hun ouders over geldzaken te praten. Maar het is daarbij wél heel belangrijk dat de student zélf zijn beslissingen neemt. De student is en blijft zelf verantwoordelijk voor zijn geldzaken.
Hoe lang blijf ik steunen?
De ouderbijdrage gaat niet alleen over de hoogte van het bedrag maar ook over hoe lang je als ouder een bijdrage levert. Ik geef hierbij de regels van DUO. Mijn advies: steun je kind niet langer dan dat de DUO dat doet.
Eigen verantwoordelijkheid
Je kind moet goed beseffen dat hij een grote verantwoordelijkheid op zich neemt als hij gaat studeren. Hij maakt zelf kosten, jij maakt kosten en hij kost de overheid geld. Is je zoon of dochter er nog niet aan toe deze verantwoordelijkheid te dragen? Dan is het misschien goed om eens naar een ‘tussenjaar’ te kijken. Begin niet ‘zomaar’ aan een studie. Denk er goed over na. Tip: kijk ook naar de kwaliteit van de opleidingen. Op ‘topopleidingen’ studeren studenten sneller en beter.
De beste bacheloropleidingen (hbo en wo) van 2024
De beste opleidingen onderwijs en opvoeding 2024
De beste opleidingen taal en communicatie 2024
De beste opleidingen cultuur en kunst 2024
De beste opleidingen recht en bestuur 2024
De beste opleidingen economie en bedrijf 2024
De beste opleidingen gedrag en maatschappij 2024
De beste opleidingen gezondheid 2024
De beste opleidingen aarde en milieu 2024
De beste opleidingen exact en informatica 2024
De beste opleidingen techniek en ontwerp 2024
De beste interdisciplinaire opleidingen 2024
Media: Interessant is ook het artikel in Trouw van Marijke de Vries: ‘Moeten ouders krom gaan liggen voor de studie van hun kind?’